Khi nhận được chẩn đoán con mình thuộc phổ rối loạn tự kỷ (ASD), nhiều bậc phụ huynh không tránh khỏi cảm giác hoang mang, lo lắng, thậm chí là stress. Tuy nhiên, việc chấp nhận và chủ động tìm hướng đi đúng là điều quan trọng nhất để đồng hành cùng con trên hành trình phát triển.
1. Tìm hiểu kỹ về tình trạng của trẻ
Điều đầu tiên cha mẹ nên làm là tìm hiểu kỹ về tự kỷ – không phải qua tin đồn hay lời truyền miệng, mà từ những nguồn thông tin khoa học và chuyên môn. Tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh, ảnh hưởng đến cách trẻ giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi. Mỗi trẻ tự kỷ là một cá thể riêng biệt – không ai giống ai. Việc hiểu rõ những biểu hiện, điểm mạnh, điểm khó khăn của con sẽ giúp cha mẹ định hướng cách hỗ trợ phù hợp hơn.
2. Can thiệp sớm tại nơi uy tín
Một trong những yếu tố then chốt giúp trẻ tự kỷ phát triển tốt là can thiệp sớm. Càng được can thiệp sớm, trẻ càng có cơ hội cải thiện kỹ năng ngôn ngữ, giao tiếp và hành vi xã hội. Tuy nhiên, điều quan trọng là lựa chọn đúng trung tâm can thiệp có đội ngũ chuyên môn bài bản, chương trình phù hợp với từng mức độ và nhu cầu của trẻ. Phụ huynh nên tìm hiểu kỹ thông tin, gặp gỡ trực tiếp chuyên gia trước khi đưa ra quyết định.
3. Đồng hành cùng trẻ – phối hợp giữa gia đình và nhà trường
Không chỉ đơn thuần là đưa trẻ đi can thiệp, cha mẹ còn cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường, giáo viên và chuyên viên để đảm bảo sự nhất quán trong cách hỗ trợ con. Trẻ tự kỷ thường cần một môi trường ổn định, có tính lặp lại cao và được củng cố tích cực. Vì vậy, sự liên kết giữa gia đình và trường học đóng vai trò rất quan trọng.
4. Tham gia các khóa học dành cho phụ huynh
Nhiều phụ huynh cảm thấy bất lực vì không biết cách xử lý những hành vi “khác thường” của con. Tham gia các khóa học dành cho cha mẹ có trẻ tự kỷ là cách để trang bị kiến thức, kỹ năng xử lý tình huống, cũng như hiểu rõ hơn về tâm lý và nhu cầu của con. Khi cha mẹ hiểu – con sẽ được hỗ trợ đúng cách.
5. Kết nối với cộng đồng – tham gia các hội nhóm, câu lạc bộ
Không ai hiểu và chia sẻ với phụ huynh có con tự kỷ tốt bằng chính những người cũng đang trong hoàn cảnh tương tự. Việc tham gia các hội nhóm, câu lạc bộ sẽ giúp cha mẹ có thêm kinh nghiệm, sự an ủi và nhiều góc nhìn tích cực hơn. Đây cũng là nơi để các gia đình hỗ trợ, động viên và đồng hành cùng nhau trên hành trình nuôi dạy con.
6. Điều quan trọng nhất: Chấp nhận và tích cực
Trẻ tự kỷ vẫn có cảm xúc, vẫn cảm nhận được tình yêu, sự căng thẳng hay tổn thương từ người thân. Khi cha mẹ tích cực, yêu thương và chấp nhận con như chính con người của trẻ, đó sẽ là động lực lớn nhất để con phát triển. Đừng cố biến con trở nên “bình thường”, hãy giúp con phát triển theo cách riêng của mình.
Lời kết:
Dù biết khi có con là trẻ tự kỷ không phải là điều dễ dàng, nhưng cũng không phải là hành trình đơn độc. Với sự hiểu biết, kiên nhẫn, tình yêu thương và sự đồng hành từ gia đình, nhà trường và cộng đồng, trẻ hoàn toàn có thể phát triển, học tập và sống một cuộc đời có ý nghĩa. Điều quan trọng nhất, bắt đầu từ chính cha mẹ: học cách chấp nhận, vững vàng và đồng hành cùng con mỗi ngày.